Skip to content Skip to left sidebar Skip to right sidebar Skip to footer

Shri Gehimal Bhagomal Vasnani (Senai)

Political Activist

Translated by : Gangaram Shamdas Purswani

Excerption From: Jog Maya

सन्दुस जन्म सेवण तहलके जे सन गोठ में थियो। पाकिस्तान जे जे-एम सईद जिंह अलग सिन्धु देश तहरक शुरू कयो हुओ, गेहिमल हुन्जों हम क्लासी थिइ करे पहिंजी सैकण्डरी तहलीम सन में पूरी कई। सन्दुस पिता जी मर्जीअ हुई तं खेस वधीक पढाई लाई विलायत मोकलिआ ऐ हुनई करे सन छडे हैदराबाद रहिया। ‘ आजादी मूहिंजे जन्म जो हकु आहे ‘ लोकमान्य तिलक जे हुन मंत्र गेहिमल जे दिल खे देशभक्ति जे रंग में रंगे छदियो ऐ वधीक पढ़ाई बन्द करे कौमी हलचल में टपि पियो। साल 1919 में श्री जयरामदास, प्रोफेसर घनश्यामदास ऐ डॉक्टर चोइथराम सां गदुिजी श्री विष्णुशर्मा जे सम्पादकीय हेठ ‘ हिन्दू ‘ अख़बार जारी कई। गहिमल जो हुन अख़बार सा सुठो समंध रहियो ऐ कांग्रेस तरफा हलाईल असहकार आंदोलन में सरकारी विरोधी लेख लिखण जे करे हनु अख़बार जे अठनि एडिटरन खे हिक बिए पुठिया गिरफतार कियो वियो हुन में श्री गहिमल खे पिण हिन्दू अख़बार जे एडिटर तौर गिरफतार करे जेल जी सजा दिनी। सन्दुस इहा पहिरि जेल यात्रा हुई। जेल मां आज़ाद थियण खां पोइ ‘ सत्याग्रह बुलेटिन ‘ लियो मशीन ते कढण शुरू कयई। जेहिन्जो पाण एडिटर थियो। पोए 1929 में लाहौर कांग्रेस इजलास में शरीक थियों। हुन इजलास में सम्पूर्ण आज़ादी जो ऐलान कियो वियो ऐ सरकारी कायदा मञणजो पहिरियो कार्य आरम्भ कयो वियो। हिन पाहिजे ‘ सत्यग्रह बुलेटिन ‘ द्वारा कानून तोड़जो खूब प्रचार कियो। जंहिकरे संदिस प्रेस सर्कार जब्त कई। हिन पंहिजन साथीन सा गदिजी एकदम बिअ लियो प्रेस चालू कई जिंता कौमयत जो प्रचार थिनदो रहियो। आखिर सरकार खेस मार्च 1930 में गिरफतार करे सन्दुस प्रेस जब्त कई ऐ प्रेस एक्ट हेठ 6 महीने सख्त परिहे सां जेल जी सजा दिनी। सरकार खे अञा बि संतोष न आयो ऐ हुन सत्यग्रह बुलेटिन में किन लेखन लिखण जे दोह हेठ हैदराबाद जे कलेक्टर जेल में 124 – ऐ बगावत जे दोह हेठी केस हलाऐ 12 महीना सख्त पोरियें बियो बि जेल दिनो। 9 महीनन खां हिंदुस्तान जे वायसराय लार्ड अरवींन अई महात्मा गाँधी विच में कचो ठाउ थियों ऐ बियन अगवानुन सां गदु श्री गहिमल पिण आज़ाद थियो। जल्द ही हियो कचो ठाहव टुटी पियों अइ सरकार आज़ादी आंदोलन खे कुचलण लाई डिफेन्सय ऑफ़ इंडिया रूल्स जे डंडे हेठ अगवानुन जीअ गिरफतारिन जी धूम मचाई। हैदराबाद में जनवरी 1932 में अठुनुन मुख्य अगवानुन खे गिरफतार कियो वियो। हुनन में श्री गहिमल खे पिण सन्दुस घंरा रातोरात गिरफतार कियो। बिना केस हलायुण जे डेढ़ महीनो हैदराबाद जेल में रखण खां पोइ खेसि आज़ाद कयो। सोनार भाउरिन सन्दुस खूब सत्कार कैयो ऐ खुदाबादी सोनारा नौजवान मण्डल तरफां खेस मानपत्र अर्पण कयो वियो। दिसम्बर 1932 दिहारे राष्टृ गीतन जे किताब छपाएण सबुब मथुस वरि बगावत जो केस थियों ऐ खेस 6 महीना सख्त परिहे सां गुद 400 रूपया दण्ड बि विधो वियो। इयो दण्ड सन्दुस पिता खां जोरिअ वसूल कयो वियो। 1941 में हैदराबाद छदिअ अची कराची खे पहिंजो कार्य क्षेत्र बणायो। हिन्दुस्तान छोड़ो आंदोलन में खेस कराची में गिरफतार कयो वियो। हिंदुस्तान जे वीरांगे तई आज़ादी हरके आंदोलन में पाण मोखे हिन असांजे समाज जो गाट ऊचों कयो। कुछ वक्तु अगु महाराष्ट्र सरकार स्वतंत्रता सनरामिन जो सम्मान कयो जाहिमें सन्दुस बि सम्मान करे खेस कान्से जा बिल्लो ऐ हिक स्वतंत्रता संग्राम स्मृति ग्रंथ ( जेहिमे सन्दुस देशभक्ति जो कार्य पिणि लिखियल आहे ) भेट कयो। पहिंजे नन्डे परिवार सां बोरीवली मुमबई रहन्दो हुआ अई वृद्व अवस्था बि हुन्दे समाज शेवा कन्दो हुओ।